Het eiland was oorspronkelijk geheel in gebruik voor akkerbouw en telde maximaal zo'n 180 bewoners, maar dit aantal nam vanaf de jaren vijftig snel af. Het bezit ging over van baggeraar en bouwbedrijf Volker Stevin (1967-1987) naar pensioenverzekeraar AMEV, die het eiland in 1987 voor 54 miljoen gulden overnam.
Van 1956 tot 1990 lagen er diverse voorstellen om het eiland in gebruik te nemen als haven- en industriegebied, recreatiepark, dumpplaats voor verontreinigd slib, vliegveld of kerncentrale. De opbrengsten van de landbouw namen jaar na jaar af, waardoor voortzetting van deze activiteit niet langer lucratief was. In 1990 is besloten van het eiland een nieuw natuurgebied te maken en werd het opgenomen in de Ecologische hoofdstructuur. In 1994 is het eiland door de provincie officieel aangewezen als natuurontwikkelingsgebied en overgedragen aan Natuurmonumenten. Het eiland telde toentertijd vijftig inwoners. In de jaren negentig zijn alle boeren uitgekocht.
In 1997 is gestart met het omzetten van de 700 hectare akkerbouwgrond in natuurgebied. Sinds 1997 vormt de Vereniging Natuurmonumenten geheel Tiengemeten om tot natuurgebied. Daarmee werd Tiengemeten het grootste natuurontwikkelingsproject van Nederland. In mei 2007 verliet de laatste boer het eiland. De overige tien bewoners zijn gebleven.